Szwecja jest krajem o chrześcijańskich korzeniach, więc – pomimo że dziś aż ponad 65% mieszkańców tego kraju deklaruje ateizm – tradycje wielkanocne są tutaj ważną częścią kultury. W jaki sposób jest obchodzona Wielkanoc w Szwecji? Czy są jakieś podobieństwa do polskich obyczajów? Dowiedz się więcej o szwedzkich tradycjach wielkanocnych.

Jak wyglądają Święta Wielkanocne w Szwecji?

Szwedzka Wielkanoc, czyli Påsk, przypada oczywiście w tym samym terminie co w Polsce. Jednak sam przebieg święta jest nieco inny niż w naszym kraju. Jest obchodzona, choć bardziej po świecku, a typowo chrześcijańskie tradycje łączą się tu nieco z „pogańskimi”, wynikającymi z bardziej rdzennej szwedzkiej kultury.

Påskris zamiast palmy

W Polsce od wieków panuje zwyczaj przygotowania palm na Niedzielę Palmową, poprzedzającą Wielki Tydzień – jest to oczywiście odniesienie do biblijnego wjazdu Jezusa do Jerozolimy. A jak to wygląda w Szwecji? Tu palmy zastępują… kolorowe ptasie piórka, którymi są dekorowane drewniane gałązki. To właśnie te specyficzne dekoracje można znaleźć w szwedzkich domach, a także przestrzeniach publicznych czy na działkach – są tu bardzo popularne i prezentują się wyjątkowo piękne.

Wiedźmy w Wielki Czwartek

W Wielki Czwartek jest celebrowany obyczaj nieco podobny do znanego dobrze już także w Polsce Halloween. Otóż w dawnych wiekach to właśnie w ten dzień tygodnia wielkanocnego na Blåkulla, czyli Niebieskiej Górze, ponoć odbywał się wielki sabat czarownic, na którym miał się pojawiać sam diabeł. W dawnych wiekach w ten dzień rozpalało się wielkie ogniska, mające odstraszyć czarownice, dziś… daje się im słodycze. Za wiedźmy – påskkärring – przebierają się małe dziewczynki, które chodzą od domu do domu i otrzymują słodycze.

Długi Piątek

W Szwecji Wielki Piątek jest nazywany Długim – z uwagi na to, że śmierć Jezusa na krzyżu trwała przecież wiele godzin i była bardzo bolesna. Co ciekawe, jest to święto oznaczone na czerwono w kalendarzu, a więc dzień wolny od pracy!

Wielka Sobota jest najważniejsza

Dlaczego? Ponieważ zgodnie ze zwyczajami wielkanocnymi w Szwecji to właśnie tego dnia dzieci odwiedza zajączek, który oczywiście pozostawia prezenty. Najczęściej jest to wielkie jajo wypełnione słodyczami.

Niedziela Wielkanocna to czas rodzinnych spotkań

Spędza się ją najczęściej, podobnie jak w Polsce, przy stole, z najbliższymi, spożywając świąteczne potrawy. Jako że Szwedzi na co dzień jedzą raczej skromnie (bez względu na to, czy obowiązuje post, czy nie), biesiada wielkanocna jest dla nich dużą przyjemnością.

-> O szwedzkiej Wielkanocy przeczytasz też tu: Påsk, czyli Wielkanoc po szwedzku <-

Wielkanoc w Szwecji – tradycyjne potrawy

Co je się w Święta Wielkanocne w Szwecji? Tu nie ma dużych niespodzianek – na pierwszym miejscu są oczywiście jajka! Co prawda rzadko w majonezie i ze szczypiorkiem, a znacznie częściej w sosie krewetkowym lub z dodatkiem kawioru, ale jednak! Statystycznie na jednego Szweda ma przypadać 4,4 jajka zjedzone w Wielkanoc.

Oczywiście przygotowuje się tu również pisanki – jednak barwi się je tradycyjnie tylko na południu Szwecji. Najczęściej są gotowane w łupinach cebuli z dodatkiem kłosów zbóż i liści brzozy. Za to brzozowe gałązki trafiają na stoły, jako symbol szybkiego nadejścia wiosny.

A co je się poza jajkami? Do tradycyjnych dań należą tutaj:

● tradycyjne marynowane śledzie,

● łosoś pod wieloma postaciami,

Janssons Frestelse, czyli „Pokusa Janssona” – tradycyjna zapiekanka z ziemniakami, cebulą oraz anchois oraz śmietaną,

● påskmust – to specjalny, bezalkoholowy napój wielkanocny, przygotowywany ze szwedzkich borówek,

● bułki pszenne z kminkiem lub cynamonem, często zalewane na talerzu gorącym mlekiem,

● śledzie z otrębami.

Co robi się w Wielkanoc w Szwecji?

Szwedzi rzadko kiedy odwiedzają kościoły. W zamian, o czym już wspominaliśmy, chętnie spędzają czas w gronie rodzinnym w domu lub wykorzystują długi weekend na wyjazd na działkę za miasto. Warto wiedzieć, że tu posiadanie domku w górach czy nad jeziorem nie jest przywilejem najbogatszych, a raczej typową sytuacją, a Szwedzi chętnie uciekają bliżej natury z miast.

Czas spędzony na działce może być połączony z różnymi formami aktywności na świeżym powietrzu – na przykład trekkingami czy łowieniem ryb.

Warto przy okazji wiedzieć, że w Szwecji:

● nie wysyła się kartek świątecznych – co prawda można je znaleźć w sklepach, ale w bardzo ograniczonym wyborze i nie ma na nich zazwyczaj typowo chrześcijańskich symboli,

● zwyczaj wręczania prezentów jest ograniczony do słodyczy – rzadko kiedy kupuje się tu upominki wielkanocne,

● życzenia wesołych świąt (Glad Påsk!) często zastępują w okresie świątecznym typowe powitanie.

-> Więcej o wielkanocnych zwyczajach przeczytasz tu: Wielkanoc w Szwecji - ciekawostki i zwyczaje <-

Jeśli chcesz na własne oczy zobaczyć, jak wyglądają szwedzkie zwyczaje wielkanocne, zawsze możesz się tu wybrać w okresie Wielkiego Tygodnia. Bez trudu zarezerwujesz prom do Szwecji, aby spędzić tu na przykład kilka dni. To na pewno będzie ciekawe doświadczenie – zwłaszcza że w tym okresie jest organizowanych wiele eventów tematycznych, które sprzyjają wyjątkowemu nastrojowi wielkanocnymi. A zatem Glad Påsk i do zobaczenia w Szwecji!

Zobacz nasz kanał